Bạn có biết chỉ cần thay đổi cách chèn hiệu ứng, thiết bị xử lý tín hiệu vào DAW hoặc mixer cũng tạo ra sự khác biệt về kết quả cuối cùng hay “hoành tráng hơn” là mở ra cả một chân trời sáng tạo mới trong mix nhạc không?
Bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về đường đi tín hiệu khi đấu nối qua Inserts, Sends thường thấy trong bất cứ phần mềm làm nhạc/DAW hay analog mixer/console chuyên nghiệp nào. Tận dụng được ưu thế riêng của các cách đấu nối thiết bị, plugin sẽ khiến bạn có thêm đất dụng võ, phát huy hết năng lực tiềm ẩn của thiết bị, quản lý bản mix tốt hơn.
Trong bài viết, để giúp bạn đọc hình dung cụ thể hơn, tôi sẽ minh họa trên Cubase Elements 7. Các DAW khác như ProTools, Logic, FL Studio, Ableton Live, Studio One hay thậm chí là Analog Mixer/Console có thể hơi khác một chút, nhưng về nguyên lý thì hoàn toàn tương tự.
Inserts và Sends là gì?
Khi mở bất cứ mixer phần mềm nào (trong Cubase nhấn F3 để gọi mixer), bạn cũng sẽ thấy có các tùy chọn cho phép sử dụng hiệu ứng trên đường Inserts hoặc đường Sends. Tôi đã giải thích sơ qua về Inserts và Sends trong bài viết Cách sử dụng Reverb cơ bản rồi nhưng hôm nay muốn đi sâu hơn 1 chút về 2 cách chèn hiệu ứng này.
Inserts – Xếp hàng tuần tự
Khi bạn chèn, đấu nối thiết bị vào đường Inserts, các thiết bị này sẽ tác động và thay đổi trực tiếp âm thanh gốc một cách tuần tự. Thiết bị đặt phía sau sẽ sử dụng “sản phẩm âm thanh” của thiết bị đặt trước làm “nguyên liệu gốc” và cứ thế tới thiết bị cuối cùng.
Bạn có thể hình dung mỗi thiết bị là một công nhân trong dây truyền sản xuất cá hộp. Người đầu tiên bốc dỡ từng thùng cá đông lạnh từ biển rồi sắp lên dây chuyền. Người thứ 2 lấy cá trên dây chuyền rồi sơ chế. Người thứ 3 lấy cá đã sơ chế tẩm ướp gia vị, v.v…
Với phương thức đấu nối này, thứ tự của các thiết bị ảnh hưởng tới âm thanh cuối cùng. Điều gì sẽ xảy ra nếu ta hoán đổi người sơ chế cá và người tẩm ướp gia vị mà giữ nguyên nhiệm vụ của họ? Không biết món cá của chúng ta sẽ ra sao nhưng tôi tin chắc rằng hương vị của nó sẽ rất khác. Từ đây chúng ta có một thuật ngữ trong việc bố trí thiết bị xử lý tín hiệu tuần tự: Serial (tuần tự).
Tại đường Inserts, chúng ta có 2 lựa chọn là Pre-Fader (trước Fader) và Post-Fader (sau Fader). Trong Cubase, các plugin/thiết bị nào chèn vào Inserts Slot từ 1 đến 6 được cấu hình là Pre-Fader. Fader (cái cần gạt điều khiển volume của kênh Audio các bạn vẫn thấy trong mixer) sẽ quyết định âm lượng của track audio đó to hay nhỏ bất kể output của các plugin đặt trong Inserts Slot từ 1 đến 6 có là gì (miễn đừng câm – mute – là được). Các plugin đặt trong Insert Slot từ 7 đến 8 được cấu hình là Post-Fader. Điều này có nghĩa là Fader của kênh Audio đó điều khiển cường độ tín hiệu đầu vào của các plugin này chứ không phải cường độ âm thanh tổng thể của kênh Audio.
Thông thường chúng ta sử dụng Post-Fader Inserts ít hơn so với Pre-Fader. Tôi sẽ nói về vấn đề này cụ thể hơn trong phần tiếp theo. Các bạn lưu ý, không phải tất cả các Analog Mixer/Console đều có Post-Fader Inserts như DAW hiện đại.
Sends – Song song ta cùng tiến
Khi thiết lập đường Sends cho một kênh audio, Cubase sẽ tạo một bản sao (kênh sends) của tín hiệu đầu ra kênh audio. Thiết bị/plugin của bạn dùng tại đường Sends sẽ tác động lên bản copy này chứ không sờ mó gì vào kênh audio gốc. Tất nhiên, bạn có thể sử dụng 1 hoặc nhiều thiết bị trên đường Sends.
Âm thanh cuối cùng bạn nghe được sẽ là sự hòa trộn giữa kết quả của chuỗi xử lý tín hiệu tại đường Inserts và kết quả của chuỗi xử lý tín hiệu bên đường Sends. Một kênh Audio có thể gửi bản copy tín hiệu tới nhiều kênh Sends khác nhau. Thứ tự các kênh Sends không ảnh hưởng tới âm thanh. Thuật ngữ dành cho cách xử lý này là Parallel (song song).
Tương tự như Inserts, Sends cũng có 2 cách thiết lập Pre-Fader. Trong Cubase 7 Elements, các kênh Sends dạng Pre-Fader có màu xanh ngọc, Post-Fader có dạng màu xanh da trời. Riêng với cách thiết lập Pre-Fader Sends, dù bạn có điều khiển Fader kênh Audio như thế nào cũng không ảnh hưởng tới tín hiệu đầu vào của kênh Sends tương ứng.
Sự lợi hại của kênh Sends nằm ở chỗ nhiều kênh Audio có thể cùng gửi bản copy tín hiệu đến 1 kênh Sends chung. Kênh Sends này lại có thể thiết lập Pre-Fader hay Post-Fader với từng kênh Audio một. Sự linh hoạt của kênh Sends là món quà bằng vàng những nhà thiết kế Analog Console mang đến cho chúng ta!
Do được thiết lập thành một kênh riêng biệt, kênh Sends cũng chứa những đặc tính như bất kỳ kênh audio nào. Kênh Sends cũng có các Insert Slot như kênh Audio, và tính chất tuần tự trong xử lý ở đây cũng y hệt. Sự khác biệt nằm ở chỗ nguồn âm thanh đầu vào của kênh Sends là sự hòa trộn của đầu ra các kênh Audio khác (dùng chung kênh Sends đó) gửi vào.
Project ví dụ
Để giúp bạn đọc dễ hiểu hơn, tôi đã làm sẵn một project ví dụ minh họa cho cách chèn hiệu ứng trên đường Inserts và Sends trên Cubase. Bạn đọc có thể download project ví dụ tại đây: How to use Inserts and Sends
Còn nữa…
Trong phần tiếp theo, tôi sẽ nói về các loại hiệu ứng phổ biến đấu nối dưới dạng Inserts, Sends và cách sử dụng 2 phương pháp này sao cho linh hoạt, hợp lý.
Hẹn gặp lại các bạn.
công khanh says
…….
Nguyễn Thái Hà says
Chào Công Khanh,
Theo mình thì bạn cứ nên mạnh dạn phát biểu và chia sẻ với mọi người nếu có gì chưa hiểu hoặc không đồng tình.
Cảm ơn bạn đã ghé thăm.
Nguyễn Thái Hà
The toan says
A cho e hoi…thong so cu the de cu the EQ an toan cho vocal
Nguyễn Thái Hà says
Chào Thế Toàn,
Có thể bạn mới làm quen với Tạp chí MIX nên hỏi như vậy. Bạn hãy đọc thêm bài viết này nhé: http://www.tapchimix.com/cong-thuc-mix-nhac-tot-nhat/
Hi vọng đã giúp bạn hiểu thêm.
Nguyễn Thái Hà
newart.vn says
Cảm ơn các anh Tạp chí mix em yêu và ủng hộ các anh
tuy không được gặp nhưng em học hỏi được từ các anh rất nhiều…Thanks…
Nguyễn Thái Hà says
Chào newart.vn,
Cảm ơn bạn rất nhiều. Mong bạn ghé thăm Tạp chí MIX thường xuyên nhé.
Nguyễn Thái Hà.
Hieu Nguyen says
Chào Tapchimix.com
Thân chào anh Thái Hà
Anh Cho em hỏi chút
Về cách để thứ tự các Vst trong rãnh inserts ( đấu nối kết hợp tuần tự các VST để cho ra âm thanh đầu cuối tốt nhất )
cũng giống như các thiết bị đấu nối phần cứng có sẵn
Hiện em đang sử Dụng Comp Alesis – Pre Avalon – Soundcard
em in đường micro vào Cục Comp từ cục Comp em out ra Pre Avalon , từ Pre em out ra soudcard <– anh cho em hỏi đấu nối như thế đã tối ưu đc chất lượng chưa anh ?
nếu đầu nối Micro vào thẳng Pre Avalon , từ Pre em out ra comp và từ comp em out ra soundcard < — đấu nối như vậy có đc không anh
Nguyễn Thái Hà says
Chào Hieu Nguyen,
Theo cá nhân mình suy nghĩ và học hỏi setup của nhiều studio khác trên thế giới, bạn nên đưa thẳng tín hiệu từ Mic, Instruments In vào pre-amp để sử dụng tầng khuếch đại chất lượng cao của Avalon. Sau đó nếu cần color thêm tín hiệu hoặc bổ sung thêm gain trước khi vào AD Converter thì bạn dùng thêm compressor.
Đây là setup mình thấy phù hợp nhất vì vừa tối ưu được tín hiệu đầu vào, vừa linh hoạt trong điều khiển, kiểm soát gain level trước AD Converter; vừa có thể color tín hiệu theo ý muốn.
Chúc bạn thành công,
Nguyễn Thái Hà
Toàn says
Chào Hà ” Bạn có thể cho mình xin bộ vang để mix audio hoặc nhạc cụ đc ko ? mình cám ơn nhiều
Nguyễn Thái Hà says
Chào Toàn,
Cái bạn nói có phải Delay hoặc Reverb không? Các công cụ này đều có sẵn trong Cubase, Logic, FL Studio, Pro-Tools, Reaper, Studio One. Bạn chịu khó tìm tòi thêm hoặc đọc bài về Reverb của Tạp chí MIX nhé.
Nguyễn Thái Hà
nhatngo80 says
Sử dụng Inserts và Sends như thế nào cho đúng? – P1
Sử dụng Inserts và Sends như thế nào cho đúng? – P2 ??? Mình đang chờ P2 mà các bạn không viết nữa sao?hi,,,chúc sức khỏe và thành công nhé
Tiểu Dương says
Cho em hỏi công thức này anh viết để mix nhạc cụ cho band nhạc hay là mix bài hát vậy?
Nguyễn Thái Hà says
Chào Dương,
Trong bài này mình không đề cập tới công thức nào cả. Còn files project đi kèm mình insert hoàn toàn ngẫu nhiên các fx để minh họa chứ không có chủ đích gì cụ thể cả. Bạn đọc kỹ lại bài thêm nhé.
Thân mến,
Nguyễn Thái Hà
Phong Mix says
Rất cảm ơn những chia sẻ của anh Hà, hi vọng còn được anh Hà chia sẻ nhiều kinh nghiệm nữa :), kiến thức thì ko bao giờ là thừa 😀
Nam NP says
-Trong file ví dụ của anh có 1 FX channel track (Rvb2) nằm trong folder FX channel và 2 cái Rvb1 & Chorus nằm dưới track audio
Anh Hà cho em hỏi là có khác biệt nào ko nếu để FX track nằm trong hoặc ngoài FX folder ?
Nguyễn Thái Hà says
Chào Nam NP,
Mình để thế cho tiện chỉnh thôi. Không có sự khác biệt gì đâu bạn nhé.
Nguyễn Thái Hà
Đoàn says
Chào Anh.em có thiết lặp send đường vocal thêm reverb cho người thu dễ hát,em có 2 vấn đề,em dg xai cubase 5
-Em phải mở cái ký hiệu hình cái loa(monitor) thì mới nghe dc tác dụng của send,vậy thì bất tiện quá.
-Nhưng khi em để thanh volume của vocal thì cứ như bị chồng tiếng. khi em mở pre fader lên kéo volume xuống -vô cực thì rất ok.Như vậy cũng bất tiện khi thu,Anh có cách nào khắc phục ko?
Mong nhận dc sự giúp đỡ từ anh và diễn đàn.Thân.
Thuý says
A ơi, cho em hỏi, nếu mix nhạc remix thì nên cho plugin gì để vocal mượt mà và hoà vào cùng với nhạc ạ? Cám ơn anh !
Nguyễn Thái Hà says
Chào Thúy,
Đó là cả một process chứ không phụ thuộc vào riêng 1 plugin nào cả.
Thân mến,
Nguyễn Thái Hà
Hoàng Huy says
Bạn có thể cho mình xin một cái plugin làm rộng nhạc ra được không ? Mình chưa giải quyết được vấn đề này. Cảm ơn bạn rất nhiều.
Nguyễn Thái Hà says
Chào Hoàng Huy,
Bạn có thể thử Waves S1 Imager.
Thân mến,
Nguyễn Thái Hà
Nguyen Tran says
Các anh cho em hỏi.
Em dùng Cubase để thu nhưng khi mở lên em không thấy Bus nào ở trong mục Send. Thế nên em chỉ dùng được Insert.
Cái này do khi em cài VST sai thư mục hay sao ạ.
Mong mọi người chỉ giúp ạ. Em mới tập thu nên mấy cái này khó tìm quá!!!!
Lăng says
chào bạn,bạn muốn add effect vào phần Send …thì có thể làm thế này
Bạn kicks chuột vào phần ô màu xám phía dưới track(cái chỗ mà bạn bấm add track ấy) và chọn “Add FX chanel track” và thêm effect cho track nào bạn chọn…sau đó thì nó sẽ hiện lên trong phần Send
Nguyễn Thái Hà says
Chào Nguyen Tran,
Bạn cần phải tạo track FX Channel trong Cubase để nhìn thấy các aux bus.
Nguyễn Thái Hà
BMQuan says
Chào bạn Thái Hà
Tôi sử dụng cusebase 5 thấy phần mềm này chỉ có 8 insert slot (chỉ có thể chèn vào 8 plugin phần insert)
Xin hỏi có cách nào để tăng số lượng insert slot lên không?
Xin cám ơn
An says
Chào em, em viết hay dễ hiểu anh đọc thích. Nên tập làm project cubase áp dụng tạo tiếng vang add FX vào Send nói mic vang. Nhưng xuất MP3 không có tiếng. Em giải thích giúp anh hay cho anh project mẫu. Cảm ơn em nhiều đã đọc comment
Tân says
Chắc anh chọn sai đường output trong phần xuất
Phần output góc trên phía bên trái .trước khi bấm xuất
Nó tiếng anh em ko biết viết.hihi